Naar school tijdens én na COVID: omhoog met de luchtkwaliteit

Naar school tijdens én na COVID: omhoog met de luchtkwaliteit

Anderhalve meter afstand, de handen ‘stuk wassen’ en thuisblijven als je ziek of verkouden bent: dat zijn de in steen gebeitelde richtlijnen van de overheid in de strijd tegen het COVID-virus. In juli trokken wetenschappers, al dan niet uit medische hoek, aan de bel bij de wereldgezondheidsorganisatie (WHO) om ook meer te focussen op ventilatie, ook in het klaslokaal. Een kwalitatief goede ventilatievoorziening op school is belangrijk en daarom gelden er eisen aan het ontwerp en het gebruik hiervan¹. Een slecht functionerende luchtverversingsvoorziening, met als gevolg een hoog CO₂-gehalte, kan een nadelig effect hebben op het cognitief functioneren en de lichamelijke gezondheid van scholieren en leraren. Daarnaast is het ook bewezen² dat een hoog CO₂-gehalte in afgesloten ruimtes het risico verhoogt op de virusverspreiding via de lucht. Desondanks is het RIVM voorzichtig in zijn uitspraken over het aanpassen van de bestaande richtlijnen voor ventilatie, ook al beweren wetenschappers dat ventilatie een rol kan spelen in de verspreiding van het virus.

Niet recirculeren

Het RIVM geeft ventilatietips die zouden kunnen helpen bij het indammen van het virus. Zo is er het advies om een luchtstroom van persoon naar persoon te vermijden. Dit kan bijvoorbeeld ontstaan als er een zwenkventilator wordt gebruikt of als lucht wordt gerecirculeerd binnen een ruimte waar meerdere personen zijn. Ook wijst het RIVM erop dat het belangrijk is na te gaan of ruimtes die voor bepaalde activiteiten worden gebruikt (de gymles bijvoorbeeld) hier oorspronkelijk ook voor bedoeld waren en of de hoeveelheid luchtverversing hierop is afgestemd. Het is namelijk van groot belang dat de lucht niet gerecirculeerd wordt, maar dat de binnenlucht zich verplaatst naar buiten zodat de ruimte gevuld wordt met verse lucht.

Goed nieuws voor scholen

Scholen liggen als mogelijk ‘COVID-broeinest’ onder een vergrootglas. Toen zij in september weer van start gingen, was er dan ook een ware run op binnenluchtkwaliteitsmeters of -monitoren, die o.a. het CO₂-gehalte meten. Een grote meerderheid van de scholen in Nederland is sterk verouderd waarbij de kans groot is dat het CO₂-gehalte hoger is dan de autoriteiten adviseren.  Bij een te hoge waarde krijgen mensen last van hoofdpijn, dufheid of concentratieproblemen en het kan bijdragen aan een verhoogd risico op de virusverspreiding via de lucht. Bij een vol klaslokaal zou de CO₂-concentratie onder de 1200ppm moeten blijven. Voor nieuwere (school)gebouwen (bouwjaar na 2012)  geldt er een grenswaarde van 950ppm. 

Scholen hebben er even op moeten wachten, maar de steun is daar. Vanaf 4 januari 2021 wordt de specifieke uitkering ventilatie in scholen (SUVIS) beschikbaar gesteld. Deze uitkering is bedoeld voor gemeenten om het binnenklimaat van bestaande schoolgebouwen gezonder te maken. De uitkering kunnen gemeenten gebruiken om 30 procent van de verbouwingskosten voor luchtbehandeling te bekostigen. Om deze subsidie te mogen ontvangen, moeten de huidige meetresultaten gerapporteerd worden aan de autoriteiten.

Geen ‘COVID-ding’

Dat de wereld al maanden door COVID wordt geteisterd, mag dus niet de enige reden zijn om de luchtkwaliteit scherp in het oog te houden. Volgens de WHO kan de lucht die we binnenshuis inademen twee tot vijf keer meer vervuild zijn dan de buitenlucht. Het grootste deel van de Nederlanders weet dit niet en onderschat daarom de impact van het binnenleven op hun gezondheid. 

Maar de feiten liggen er:

• Mensen die in vochtige, schimmelige ruimtes leven, hebben veertig procent meer kans op het ontwikkelen van astma³. 
• Binnenlucht vervuiling is nu verantwoordelijk voor 2,7% luchtwegaandoeningen wereldwijd die jaarlijks 1,4 miljoen doden veroorzaken⁴.
• Door slechte binnenluchtkwaliteit gaat de levensverwachting met twee jaar en zes maanden omlaag⁵.

Kortom: ondermaatse luchtkwaliteit heeft een bewezen negatieve impact op welzijn, prestaties en zelfs de levensverwachting. Het meten van de luchtkwaliteit – als eerste stap naar een gezonder binnenklimaat – is dus eigenlijk een no brainer. Het meten van de CO₂-gehaltes dient als een goede indicator voor de kwaliteit van de binnenlucht en de ventilatie. Met de oplossing van Airthings for Business kan men de binnenluchtkwaliteit monitoren, visualiseren en controleren om een veilige en gezonde omgeving te garanderen. Ook maakt Airthings het gemakkelijk om de meetresultaten te verzamelen voor het maken van een analyse en rapportage. Airthings nieuwe Virus Risico Indicator helpt scholen om de kwaliteit van hun binnenlucht te begrijpen en hoe het bijdraagt aan de verspreiding van virussen via de lucht. Daarnaast biedt de Virus Risk Indicator gepersonaliseerde inzichten om het risico te minimaliseren.

Bronnen:
1. https://www.who.int/news-room/q-a-detail/coronavirus-disease-covid-19-ventilation-and-air-conditioning-in-public-spaces-and-buildings
2. https://www.nytimes.com/2020/11/18/world/asia/covid-cleaning.
3. www.schooldomein.nl/wonen-of-werken-in-een-beschimmeld-gebouw-verhoogt-het-risico-op-astma-met-40-procent/
4. /www.who.int/indoorair/publications/nationalburden/en/
5. aqli.epic.uchicago.edu/pollution-facts/